psikolojik istismar ne demek?

Psikolojik İstismar Nedir?

Psikolojik istismar, bir kişinin başka bir kişi üzerinde duygusal ve zihinsel sağlığını zedeleyen, genellikle sistematik ve tekrarlayan davranışlar sergilemesidir. Fiziksel şiddet içermese de, mağdur üzerinde derin ve kalıcı travmatik etkilere yol açabilir. Bu tür istismar, ilişkilerde güç ve kontrol dengesizliğini sürdürmeyi amaçlar.

Psikolojik istismarın temel unsurları:

  • Kontrol: İstismarcı, mağdurun hayatının her alanını kontrol etmeye çalışır (nereye gideceği, kimlerle görüşeceği, ne düşüneceği vb.).
  • Manipülasyon: İstismarcı, mağduru kendi çıkarları doğrultusunda yönlendirmek için yalan söyleme, suçlama, gaslighting gibi taktikler kullanır.
  • Aşağılama: Mağdurun özgüvenini zedeleyici, değersiz hissettirici sözler söylenir ve davranışlar sergilenir.
  • İzolasyon: Mağdur, ailesinden, arkadaşlarından ve sosyal çevresinden uzaklaştırılmaya çalışılır.
  • Tehdit: Mağdur, fiziksel şiddet, terk etme veya başka şekillerde zarar görme tehdidiyle korkutulur.

Psikolojik istismar türleri:

  • Sözel İstismar: Hakaret, aşağılama, eleştiri, alay etme gibi sözlü saldırılar.
  • Duygusal İstismar: Mağdurun duygularını küçümseme, yok sayma veya manipüle etme.
  • Gaslighting: Mağdurun gerçekliğini sorgulamasına neden olacak şekilde manipüle etme.
  • Ekonomik İstismar: Mağdurun finansal kaynaklarına erişimini engelleme veya ekonomik olarak bağımlı hale getirme.
  • Tecrit Etme: Mağduru sosyal çevresinden uzaklaştırarak yalnızlaştırma.
  • Tehdit Etme: Mağduru korkutarak kontrol altında tutma.
  • Kıskançlık ve Kontrolcü Davranışlar: Aşırı kıskançlık ve mağdurun hareketlerini sürekli kontrol etme.

Psikolojik istismarın etkileri:

Psikolojik istismar, mağdurlarda depresyon, anksiyete, travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), özgüven eksikliği, uyku bozuklukları, yeme bozuklukları ve intihar düşünceleri gibi ciddi ruh sağlığı sorunlarına yol açabilir. Ayrıca, mağdurların ilişkilerini sürdürmede, iş hayatında başarılı olmada ve günlük yaşam aktivitelerini yerine getirmede zorluk yaşamasına neden olabilir.

Unutmayın: Psikolojik istismar asla kabul edilemez. Eğer böyle bir durum yaşıyorsanız, profesyonel yardım almaktan çekinmeyin.